La poésie de Toli

Par Clermont Samuel

En ce qui concerne ce qu’on appelle variété de rithme musical, de même que les USA Haiti possède une grande variété de rithme musical comme, compas, racine, twoubadou,……..rabòday. Le Rabòday est un melange de deux rithme musicaux soient le compas et la racine, de ce fait en matière d’ originalite, d’identité ça peut aller. Pou sa ki gen pou wè ak tèks yo, mwen sezi wè  yon bann moun gen pwoblèm ak rabòday pandan rabòday la ap fè sa leta oubyen moun ki di yo entèlektyèl yo pa fè ki se « KONSTA ». Men sak fèm plezi se toujou apre yon mizik rabòday pou yo di tout sak te nan vant yo. Rabòday vin ak ti mamoun, ki se yon konsta e jiskounya se konsta ti mamoun sa ki akouche madan papa, se komsi ti mesye yo se pwofèt. Komanw pral konprann pi fò ti jèn nan peyi a pap travay, epi sa nou te ka rele  « Revolution copernicienne de l’amour » an ap vale tèren nan sosyete nou an. -Medam yo ap gad feyton -Yo pa al lekòl -Yo bezwen bèl rad -Zanno nan tout kò yo se deja yon chay -Cheve se pa pale -Yo bezwen chachè thank you -Yo bezwen gwo telefòn -Ti mesye yo ap gad rap ameriken -Yo konn tout gwo mak tenis, mayo ak pantalon, kepi ki genyen -Yo grangou -Genyen ki al lekol men ki pa ka travay -Genyen tou yo di yo atis yo fini -yo bezwen gwo kab, gwo telefòn. Ebyen mwen menm, kesyon mwen ka poze moun kap kritike madan papa kisa yo te fè deja pou sa pat rive? Epi lè nou kouche medam yo nou menm ki jèn nou patajel, nou fè gèdè sou li, nou kraze avnil jamè papa pap fè sa, dayè gen papa se sèl voice yo ka voye sou telefòn yo epi si yo ta gen yon ti videyo sa pap janm pran lari. Men fok nou resezi nou paske se menm nou menm ki fè yo kouri al nan papa,fi a malerèz wap kouchel lew vle,wap pran sòs pwa,stwoud……menm yon goud ou pap bali,papa ap mennenl nan makèt,ki chwaw vlel fè. Kounya repèkisyon an vin fèt sou nou menm gason. mwen dakò nou grangou tou, mwen dakò jèn parèy nou pa vle tyeke avèk nou paske nou pa gen mwayen. ebyen. apa nou al jwenn manman nou tou, nou pap fè jalouzi nap byen pase, sou tout rezo se KÒMANW WÈM. mwen panse moun ki lonje dwèt sou rabòday la li fè yon gwo erè paske li di byen wo saw te konnen depi lontan epiw te fè silans……..pa gen yon mizik rabòday ki pa gen yon fon ki marye ak  yon konsta. rit lan orijinal, epi mwen panse si leta te vle menm rabòday sa li te ka itilizel poul fè mesaj pase paske yo tandel anpil. Sispann pale san reflchi, sispann voye monte. Epi fòk leta met kèk baliz tou sou sa ki rele radyo difizyon an, sou kalte mizik kap gen pou nou tande yo epi aprann tou yo dwe premye antite ki pou konstate kèk bagay enpòtan. Clermont Samuel (Diamant noir)